بررسی پراکنش، تراکم و زی توده بزرگ موجودات بنتیکی در محل استقرار پرورش ماهی در قفس در سواحل جنوبی دریای خزر (آبهای مازندران-کلارآباد)

این پژوهش در راستای یک طرح تحقیقاتی در سواحل جنوبی دریای خزر (آبهای مازندران- کلاراباد) در سال 1391 به اجرا درآمد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات پرورش ماهی در قفس بر روی پراکنش، تراکم و زی­توده بزرگ موجودات بنتیکی در آبهای کلارآباد در عمق 20 متر بود. نمونه­برداری بصورت ماهانه در سه ایستگاه 1 (محل استقرار قفس)، 2 (شاهد با فاصله 500 متر) و 3 (50 متر بعد از قفس) با استفاده از یک گرب با قطردهانه 30 سانتیمتر بود. در مجموع 6 گروه از موجودات بنتیکی شامل 2 شاخه، 2 رده، 4 خانواده و 6 گونه شناسایی شدند. در مجموع 23442 عدد از بزرگ موجودات بنتیکی شمارش شدند که کمترین و بیشترین فراوانی به ترتیب در ایستگاههای 1 (4/23%) و 2 (8/46%) بوده است. نتایج  نشان داد که بیشترین تراکم در ایستگاه 2 و زی­توده در ایستگاه 3 بترتیب با میانگین 4/1230±646 عدد در متر مربع و 001/1±526/0 گرم در متر مربع بود جایی که می­تواند به دلیل بترتیب عدم فعالیت پرورش ماهی در قفس و حضور گونه Cerastoderma lamarki به جهت بزرگ جثه بودن بستگی داشته باشد. حداکثر تراکم و زی­توده ماکروبنتوزها در فصل پائیز بترتیب با میانگین 58/1371±13/888 عدد در هر مترمربع و 88/0±524/0 گرم در هر مترمربع و کمترین تراکم و زی­توده در فصل زمستان بترتیب با میانگین 22/138±33/143 عدد در هر مترمربع و 078/0±070/0 گرم در هر متر مربع بود که این موضوع می­تواند به دلیل بترتیب فعالیت پرورش ماهی در قفس و فصل زمستان گذرانی بستگی داشته باشد. گونه Streblospio gynobranchiata  از پرتاران غالب جمعیت بزرگ موجودات بنتیکی را با 3/93 درصد بخود اختصاص داد، جایی که می­تواند به دلیل غیربومی بودن، قدرت سازش پذیری بالا و مناسب بودن شرایط زیستی مرتبط باشد. نتیجه­گیری این که، میزان تراکم و زی­توده بزرگ موجودات کفزی در ایستگاه محل استقرار قفس کمتر از سایر ایستگاهها بود، جایی که می­تواند به فعالیت پرورش ماهی در قفس و اثرات آن بر موجودات بستر زی بستگی داشته باشد. بنابراین، پیشنهاد می­گردد، هر گونه فعالیت آبزی­پروری دریایی در سواحل جنوبی دریای خزر می­بایست با حفظ ملاحظات زیست محیطی و اجرای طرح ارزیابی تفضیلی اثرات زیست محیطی (EIA) صورت پذیرد.